مبانی فلسفی اصلاح دینی از دیدگاه پل تیلیش

پل تیلیش بی تردید یکی از متکلمان تاثیرگذار قرن بیستم به شمار می رود. دغدغۀ اصلی وی آن بود که بین دین و فرهنگ معاصر آشتی برقرار کند. به باور وی دین باید با فرهنگ عصر همبستگی داشته باشد. این همبستگی از طریق پرسش و پاسخ صورت می پذیرد. فرهنگ معاصر، سؤال های بنیادین عصری را به آستانۀ دین عرضه می دارد و دین در قالب نمادهای اصیل خود به سؤالات پاسخ می دهد. شرط اصلی پاسخگویی دین آن است که مقوله های مهم دین بازخوانی شوند. زبان کاملاً سنتی نمی تواند به سؤالات جدید پاسخ دهد. لذا روش سنتی کارل بارت(barth karl. متکلم سویسی 1986-1886 ) از پاسخگویی به مسائل جدید ناتوان است. در مقابل روش کاملاً اسطوره زدایانه و علم گرایانۀ رودلف بولتمان(rudelf butman ، متکلم آلمانی 1976-1884 ) نیز رضایت بخش نیست. زیرا دین را از محتوای اصیل و غنی خود تهی می سازد. در مقابل این دو رویکرد، رهیافت تیلیش قرار دارد که قرائت عصری مفاهیم و مقوله های اساسی دینی بر اساس درون مایۀ غنی و سرشار کتاب مقدس را سرلوحۀ خود قرار می دهد. بدون شک بازخوانی ضابطه مند مفاهیم دینی از مؤلّفه های مهم اصلاح دینی به شمار می رود. در این جستار به مبانی فلسفی اصلاح دینی از نگاه تیلیش پرداخته می شود.